Ngọc Trai Từ Ốc Xà Cừ Kích Cỡ Lớn (Bản tin tháng 10/2012)

Ngọc trai từ loài ốc xà cừ Nữ Hoàng – Queen conch, Strombus gigas lâu nay đã là những món hàng được các nhà sưu tập săn lùng, chúng được đánh giá cao do tính độc nhất vô nhị và màu sắc cũng như cấu trúc bề mặt rất hấp dẫn. Ngọc trai từ ốc xà cừ có rất nhiều màu từ trắng đến vàng đến nâu nhưng hấp dẫn nhất là màu hồng. 

Hình 5: Viên ngọc trai từ ốc xà cừ kích cỡ lớn trên mặt dây chuyền có trọng lượng khoảng 100 ct. Đem so với hầu hết ngọc trai từ ốc xà cừ (trái, 8,04 ct, 13,53 x 10,65 x 7,95 mm), cũng như ngọc trai nuôi từ vùng biển phía nam (thứ hai từ bên phải, 13,00 mm) và ngọc trai akoya (phải, 6,75 mm) thì chúng nhỏ hơn nhiều. Ảnh chụp bởi Jian Xin (Jae) Liao.

Gần đây một viên ngọc trai từ ốc xà cừ với kích cỡ lớn được gắn trên mặt dây chuyền (hình 5) đã được đưa đến phòng giám định ở New York để được cấp giấy chứng nhận. Viên ngọc trai có hình dạng bất định màu hồng nhạt đến trắng, kích thước 35,20 x 21,65 x 16,33 mm, nặng khoảng 100 ct và có cấu trúc ngọn lửa (flame structure) rất mịn (hình 6). Qua phương pháp chụp X quang cho thấy số lớp cấu trúc tăng trưởng cực kỳ nhiều, điều này phù hợp với các đường viền ranh giới rất mịn giữa các lớp xà cừ nhìn thấy trên bề mặt ngọc trai. 

Hình 6: Viên ngọc trai từ ốc xà cừ kích cỡ lớn trong hình 5 có cấu trúc ngọn lửa rất mịn. Phóng đại 100 lần. Ảnh chụp bởi JaeWon Chang.

Phổ Raman và phổ phản xạ cực tím đến vùng nhìn thấy được ghi nhận trên cả vùng màu hồng nhạt lẫn màu trắng của viên ngọc trai. Phổ Raman của khu vực màu hồng với tia kích hoạt 514 nm ghi nhận được hai đỉnh nhỏ tại 1520 và 1130 cm-1, đặc điểm của chất tạo nên màu hồng cho ngọc trai từ ốc xà cừ. Các đỉnh phổ này rất khó nhìn thấy trong vùng màu trắng. Phổ phản xạ cực tím đến vùng nhìn thấy trên vùng màu hồng cũng cho thấy có sự hấp thu ở giữa khu vực 480 và 560 nm mạnh hơn vùng màu trắng; vạch hấp thu này trong vùng màu lục của dãy phổ là nguyên nhân tạo màu hồng. Tất cả các kết qua ghi nhận được cho phép tiên đoán màu hồng này là tự nhiên và không có dấu hiệu xử lý.

Mặc dù hầu hết ngọc trai từ loài ốc xà cừ có kích cỡ nhỏ (xem E. Fritsch và E. B. Misiorowski, “Sự hình thành và đặc điểm ngọc học của ngọc trai từ ốc xà cừ Nữ Hoàng”, Winter 1987 G&G, trang 208 – 221), nhưng cũng có một vài viên kích cỡ lớn cũng đã được ghi nhận. Năm 2005 cuộc triển lãm “Sức quyến rũ của ngọc trai” tại Viện Bảo Tàng Nghiên Cứu Khoa Học Lịch Sử Tự Nhiên của Mỹ (www.mnh.si.edu/exhibits/Pearls/index2.htm) đã tôn vinh hai viên ngọc trai từ ốc xà cừ màu hồng của nhà sưu tập Susan Hendrickson với trọng lượng 17,70 và 22,40 ct cũng như bộ trang sức Queen Mary Brooch gắn hai viên ngọc trai từ ốc xà cừ màu hồng nặng 24,90 và 28,10 ct. Năm 2008 tạp chí G&G cũng đã đăng tin về một viên ngọc trai kích cỡ lớn (125,26 ct; Spring 2008, Lab Notes, trang 72); mẫu đó cũng có hình dạng bất định và hơi lớn hơn mẫu này nhưng màu sắc của nó lại bị pha trộn giữa hồng, cam và trắng. Hầu hết ngọc trai từ ốc xà cừ thì có kích cỡ nhỏ hơn nhiều (xem lại hình 5), chính điều đó đã làm cho viên ngọc trai với kích cỡ lớn và chất lượng cao như thế này là thực sự hiếm gặp. (Công Ty TNHH Giám Định Rồng Vàng – SJC lược dịch theo JaeWon Chang và Akira Hyatt trong Lab Notes, quyển G&G Fall 2011)